Runy

Keriann

No właśnie temat- morze Wink

Może kogoś wciągnie do dyskusji? Wasze doświadczenia, pomysły, ciekawostki? Praktyka? Może? Wink

Szerszen

u plemion Germanskich istnialo pismo runiczne, obok u plemion celtyckich rozwinal sie Ogham - ciekaw jestem waszych idei na temat wzajemnych ew. zwiazkow tych dwoch systemow pisma.

Jako typ wredny najpierw poczekam na odpowiedzi, potem wsadze info od siebie Wink

Dodam tylko ze swego czasu z Keriann szukalismy wspolnych korzeni tych pism ew. "co bylo pierwsze jajo czy kura" - sadze iz znalazlem je z pewna doza prawdopodobienstwa.

Keriann

Hoho, już zacieram ręce Wink

nie wiem tylko, czy przyatczać tu to wszystko, co wyszperalismy gdzieśtam dawno temu, zalezy to od zainteresowania czytających, ale i tak pewnie wcześniej czy póżniej to wsadzę, tylko muszę najpierw uporządkować te dane z czeluści mojego kompa. Zainteresowanych zapraszam do dyskusji.

Szerszen

Dowiedzmy sie Keriann najpierw czy ktokolwiek ma jakas teorie... / informacje / myslal nad tym / szukal etc... Wink

Keriann

No dobrze- w taki razie pytanie do ogółu- czy ktoś miał jakąś styczność z pismem runicznym? Może go używał? To tak na początek Wink

Idril

Ja sie pierwszy raz zetknęłam z runami w dodatkach do Władcy Pierścieni. Potem szukałam znaczen run w internecie, ale nic sensownego chyba nie znalazłam - generalnie zrzecz biorac na kazdej stronie kazda runa miala inne znaczenie ( w sensie, ze te znaczenie sie ze soba nie zgadzaly np. jak jest sobie jakas runa nazwijmy ja X to na jednej stronie znaczyla cos, a nadrugiej cos zupelnie innego, w koncu dostalam metliku w glowie) wiec sie poddalam:D

Keriann

Wieloznaczność to jedno, podstawowe znaczenie to inna sprawa. Runy tolkienowskie w sumie są jego własnym tworem, niehistorycznym, natomiast większość opracowań dotyczy historycznych nordyckich run, znanych jako starszy futhark. Generalnie, choć jest wiele odmian. Ekspertem od run jest Szerszeń i to jego należy nękać, wie 99%, pozostały 1% wiedzy absolutnej aktualnie zgłębia Wink

Moim zdaniem niosą za sobą ciekawą symbolikę, ponieważ powiązaną z legendami, a to otwiera duże możliwości. Przy czym- wymaga też trochę pracy.

Amras

No cóż... jako tako miałem do czynienia z darem Odyna czyli futharkiem. Niestety szukałem informacji tylko w necie i często bywały rozbierzne. Starałem się jednak wyodrębnić te cechy najbardziej podstawowe i wspólne dla różnych wersji informacji. Sprawę utrudniał dodatkowo fakt istnienia kilku wersji tego pisma. Mnie jednak najbardziej zależało na znalezieniu tej pierwotnej. Jest ona popularnie nazywana Futharkiem klasycznym i składa się z 24 znaków. Każdemu z tych znaków przypisane są jakieś właściwości. Ponadto każdy z nich można wyrazić fonetycznie, każdemu z nich jest przyporządkowane jakieś zwierzę, roślina, kamień, kolor a nawet daty i fazy księżyca. Sądze jednak że większość tych przyporządkowań to raczej wymysły bardzej spółczesnych okultystów, niż historyczna spuścizna. Ogólnie jednak każdy z symboli posiada określone właściwości. Runy można łączyć w ciągi znaków, nazywanych runicznymi skryptami, będących swego rodzaju zaklęciami. Można ich używać jako talizmanów do ochrony rzeczy i osób przed wpływem złych mocy, do leczenia różnych dolegliwości, dodawania sobie siły, odwagi, pewności siebie itp. Za pomocą run można też wróżyć. Mnie jednak bardziej interesują ich rzekome właściwości jako talizmanów. Pozatym ich walory estetyczne... ładnie wykonane są wspaniałymi ozdobami Smile

Sam jestem w trakcie robienia swojego futharku w drewnie jarzębiny. Wbrew pozorom, nie jest to takie lekkie i proste, zwłaszcza gdy gałązka jest niewielkiej średnicy Wink

i trzeba naprawde precyzyjnie dłubać. Ale mimo wszystko jest to przyjemna dłubaninka i daje sporo satysfakcji Wink

.
Bardzo bym prosił o linki, jeżeli ktoś ma dostęp do jakichś ciekawych i w miarę wiarygodnych źródeł na temat run (zwłaszcza futharku), lub też o podzielenie się posiadanymi informacjami tutaj na forum.

Szerszen

To moze po kolei i od tylu Wink

:
Pusta runa: wybacz, ze odesle do linka "u siebie", ale rozprawilem sie z nia tam raz na zawsze:http://www.runy.net.pl/?q=node/9

Co do "starozytnych szamanow", to zwazywszy na prawdopodobny wiek pisma runicznego, to oni run nie uzywali Wink

. Czy ten fragment, ktory zacytowales przybliza moje podejscie - w jakims sensie tak... ale tylko w jakims sensie.

Przyporzadkowywanie kazdemu znakowi runicznemu "a la tabelka" koloru, kamienia, zwierzecia.... bla bla bla... jest faktycznie wymyslem wspolczesnym, a przynajmniej nie ma znanej mi dokumentacji historycznej tego typu przyporzadkowan, natomiast poszczegolne znaki mogly byc wiazane z pewnymi zjawiskami, stworzeniami, roslinami i przedmiotami, na zasadzie mnemotechniki odnoszacej sie do ich wlasciwosci. Jesli komus taka formula jest bliska aby robic tabelke "jednego rodzaju przedmiotow" - prosze bardzo, sugeruje jednak zrobic ja INDYWIDUALNIE - poniewaz jest to i skojarzenie i wierza zaliczana juz do personalnej, niekoniecznie unifikalnej.

Z tymi laczeniami w ciagi znakow i tworzeniem skryptow runicznych to jest temat rzeka, zamienilbym forum Keriann w mirror swojego jakby zaczal sie jeszcze i tu o tym rozpisywac Wink

. Nie jest to takie ad hoc, ale historyczne zrodla dostarczaja paru niezlych "ciekawostek". To samo tyczy sie talizmanow.

Co do wrozenia, bede wredny i tez wysle "do siebie" - nie po to aby "sobie powrozyc" ale do artykulu o wrozeniu z run i danych historyczno/mitologicznych o nim: [link widoczny dla zalogowanych]

Jarzebina - zaprawde dobre drzewo na wykonanie "atyczkow runicznych" - zwlaszcza iz wystepuje rowniez w jednym miejscu w mitologii jako "kolejny rodzaj Yggdrasila". W sumie zwazywszy na wlasciwosci... nic dziwnego. Wink

Jeszcze do Tolkiena idac... nie do konca tak jest Keriann. Najzabawniejsze w tym wszystkim jest to ze w XIX wieku niejaki Pan Rydberg opracowal pierwsze teorie runiczne o zabarwieniu nacjonalistycznym. Pewnym paradoksem jest to iz Tolkien - bylo nie bylo naukowiec i to wysokiego stopnia, ktory runy do wladcy pierscieni oparl na swej wiedzy na temat Futharku Anglo-Saskiego i szczerze mowiac jego mitologia jest bardziej "historyczna" niz mitologia opracowana przez Rydberga wlasnie okreslil swoje dzielo jako "fantastyke", podczas gdy Rydberg, ktory byl zwyklym pisarzem zaprezentowal swoje dzielo jako... naukowe.

Oczywiscie nie moge zalecic Tolkienowskich dziel jako zrodel do nauki run, mimo iz warto je znac, ale nie deprecjonowalbym ich jako "typowa fantastyka, gdzie po prostu uzyto run" - chocby dlatego ze Tolkien, mimo iz magie srodziemia opracowal wysoce "niedbale", o czym sam mowil, w wypadku run nie popelnil z tego co widzialem zadnych "bledow w sztuce" - przynajmniej na ile pozwala stwierdzic to kontekst ich wystepowania.

A i jeszcze jedno, posiadam niejaka wiedze historyczna nt. run i ich zastosowan, zglebiam owszem wiedze nazwijmy to "magiczna", z nimi zwiazana, ale do 99% to mi daleko. Owszem jestem w stanie ich juz uzywac w praktyce i symboliki z nimi zwiazanej. Realnie zajelo to kilka ostatnich lat studiow, niemniej ani wszystkiego ani prawie wszystkiego nie wiem.

borowiak

świetna strona, lece do lasu po jarzębine Razz

borowiak

po drodze wpadłem na pomysł by wypalać runy na żołędziach Smile

Szerszen

znaczy laczysz stary slowianski material na wrozby z germanskim alfabetem Wink

Tyz dobrze.

Amras

Heh... Genialna strona Szerszeniu. Narazie przejrzałem ją dość pobierznie, ale napewno do niej wrócę by dokładniej prześledzić jej zawartość. Szczerze mówiąc to chyba muszę jakoś usystematyzować zgłębinie tematów druidyzmu i zagadnień pokrewnych, jak chociażby runy, bo zaczynam się gubić w ilości wiedzy, którą chiałbym posiąść Confused

Keriann

Dlatego druidyczne szkolenia trwało 21 lat Wink

Nie sposób tego ogarnąć w miesiąc Wink

Co do linków, to jestem trochę spóźniona, ale właśnie stronę Szerszenia zamierzałam polecić Wink

Szerszen

Kerian... jestes bardzo spozniona, juz dawno ja wsadzilas w linkowni - i starczy.
Amras... runy z druidyzmem maja malo wspolnego. Druidzi raczej ich nie uzywali - co nie oznacza iz wzajemnie ze soba nie mogly oddzialywac runy i ogham.

Wroce wiec do glownego watku.
Przyjmujac za poczatek istnienia w pelni alfabetu runicznego od najstarszego znaleziska zawierajacego ten alfabet (Kylver Stone, datowany na II w.n.e.) mozemy uznac iz Runy w fomie pisma a nie jedynie symboli zaistnialy od I w.n.e. - te forme zwyzajowo nazywa sie Futharkiem Starszym.

Ogham jesli mnie pamiec nie myli jest datowany jesli chodzi o powstanie na V-VI w.n.e.

Byc moze (ale to moja teoria) ksztalt liter oghamicznych byl wzorowany na formie kodowania znakow runicznych (tzw. tree runes, i tent runes), jednak to nie koniec mozliwych wzajemnych relacji.

W okolicach V w.n.e wyksztalca sie bowiem wlasnie na styku kultury celtyckiej i germanskiej futhark Anglo-Saski... do istniejacego zapisu fonetyki dochodzi kilka kolejnych znakow, inne zmieniaja swoje odpowiedniki dzwiekowe - stad zwany bywa slusznie Futhorc a nie Futhark.

Ciekawostka jest to iz pierwsze dwie z "nowych run" sa w staroangielskim poemacie runicznym (datowanym na jakies V-VI w. pozniej) opisywane jako drzewa:

========================
The oak fattens the flesh of pigs for the children of men.
Often it traverses the gannet's bath,
and the ocean proves whether the oak keeps faith
in honourable fashion.

Dąb nadaje tłustość mięsu świń, dla dzieci ludzkich.
Tak jak ocean swoimi owocami karmi głuptaki (ptaki wodne)
Tam gdzie dąb rośnie znajdziesz i honor.
=========================

Ash (or spear) rises high, loved by the folk, strong in its support, it justly keeps its place in spite of many human attacks.

Jesion rośnie wysoko, kochają go ludzie, silny jest w swej pomocy, sprawiedliwie ma miejsce poczesne w wielu potyczkach.
=========================

To rowniez moja teoria z tego co wiem, niemniej sadze iz na uzycie tu nazw drzew, mogla miec wplyw kultura celtycka, mimo iz i w futharku starszym, jesli przyjac jako zrodlo wiedzy o nim poematy runiczne, drzewa wystepuja, to tu mamy ich dodatkowe "zageszczenie".